Stichting Geo Oss
 
 
 
 
 

JEUGD 2015


12 december 2015: Determineren basismineralen
De hardheidsschaal van Mohs heeft 10 basismineralen Bij het verzamelen en zoeken naar mineralen of fossielen kom iedereen wel eens op het punt, wat heb ik nu precies in mijn hand. Zelfs voor een gevorderde mineralen of fossielenverzamelaar kan dit zeer lastig zijn. Daarom willen wij jullie deze middag leren hoe je een fossiel of een mineraal kunt herkennen. We zullen ons hierbij met name richten op de mineralen.

Er zijn verschillende mogelijkheden om mineralen te determineren, daarbij kunnen de volgende punten je helpen:
- Waar is het mineraal of fossiel gevonden;
- De kleur;
- De hardheid;
- De dichtheid;
- De streping;
- De splijting;
- De Kristalvorm;

Bij het determineren van fossielen en mineralen ga je alle mogelijke opties weg strepen, zodat er nog een aantal opties open blijven staan. Boeken en websites kunnen je hierbij een heel eind op weg helpen. Denk bijvoorbeeld aan websites zoals Mindat.org voor mineralen of fossiel.net voor fossielen.

Sinds de zomer 2015 is Stichting Geo Oss een samenwerkingsverband aangegaan met Minerals Foundation. Op dit forum zijn veel mineralenverzamelaars uit Nederland te vinden, die je graag helpen met het determineren van mineralen. En wil je nog eens ergens op zoek gaan naar mineralen, dan is dit ook de perfecte site om de beste vindplaatsen te zoeken.

Zoals gewoonlijk wordt de groep in tweeën gesplitst, waarbij de eerste groep dus gaat determineren en de andere groep krijgt een verhaal over de evolutie deel 2 van Geo Oss donateur Jos Hoedeman.

- Locatie: Dorpshuis de Berchplaets aan de Sportstraat 3 te Berghem
- Datum en tijd: 12 december 2015 start vanaf 13:30
- Entree niet jeugdleden: € 2,-
 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
8 november 2015: Geosfeer
impressie van de Geosfeer op zondag 10 november 2013 Geosfeer is een van de belangrijkste activiteiten van Stichting Geo Oss. Op deze dag wordt de jaarlijkse mineralen- fossielen-, sieraden- en gesteentenbeurs georganiseerd. Op deze beurs kan iedereen wel een leuk mineraal of fossiel kopen die nog in je collectie ontbreekt. Ieder uur vindt er een verloting plaats onder de betalende bezoekers, waarbij je met leuke stukken naar huis kunt gaan. Zoals op de vorige jeugdmiddag besproken is er ook een jeugdquiz, waarbij je aan de hand van verschillende plaatjes de vragen kunt beantwoorden. Na het inleveren van de quiz mag je iets leuks uitzoeken bij de Geo Oss stand. Maar natuurlijk kun je ook bij onze huisfotograaf op de foto met een eigen gekozen achtergrond.

Maar het leukste is misschien wel het mergelpeuteren. Een aantal dondateurs hebben in de Zuid-Limburg een aantal flinke blokken mergel uit de groeve gehaald, waar allerlei fossielen in te vinden kunnen zijn. Je bent niet de eerste die schelpjes, een poot van een krab, haaientanden of een zee-egel vindt en deze ook mee naar huis mag nemen. Natuurlijk wordt je begeleidt door ervaren leden van de jeugdcommissie.

Er zullen deze dag nog veel meer activiteiten plaats vinden, maar daarover kun je binnenkort meer lezen op de pagina van Stichting Geo Oss onder het kopje Beurs en expositie.

- Locatie: D'n Iemhof aan het Sterrebos 35 te Oss
- Datum en tijd: 8 november 2015 open vanaf 10:00 tot 17:00
- Entree niet jeugdleden: € 1,-
 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
10 oktober 2015: Jos Hoedeman: De evolutie + zagen, slijpen en polijsten
Jos Hoedeman vertelt zijn verhaal over de evolutie op aarde. Op de mineralen-, fossielen-, sieraden- en gesteentenbeurs van Stichting Geo Oss, ook wel GEOSFEER genoemd, is ieder jaar voor kinderen de mogelijkheid om een quiz te maken. Deze quiz wordt ieder jaar door Peter Stokman (secretaris, vice-voorzitter en beurscoördinator) opgesteld. Maar dit jaar zouden wij het leuk vinden dat jullie samen met Peter Stokman een quiz in elkaar zetten.

Vandaag zal een donateur van Stichting Geo genaamd Jos Hoedeman jullie het verhaal van de evolutie op aarde vertellen. Deze presentatie zal verdeeld worden over 2 dagen. Deel 2 van zijn verhaal wordt gehouden op zaterdag 12 december 2015. Jos gaat dan vooral vertellen over:
- van eenvoudig zoogdier tot moderne mens;
- ontwikkeling van gewervelde dieren;
- de aap wordt handig;
- de handige mens verovert de wereld.

De andere groep gaat weer actief aan de slag met het zagen, slijpen en polijsten van een mooi mineraal. De meeste kinderen hebben nu al meerdere mienralen gezagen, geslepen en gepolijst. Daar waar we de vorige keren nog niet zo streng waren op krasjes en oneffenheden, gaan we jullie nu wel kritischer beoordelen op de bewerkte stukken. Hierbij willen we jullie vooral leren, dat iedere stap goed uitgevoerd moet worden. Wordt een stap niet juist uitgevoerd, dan moet je weer een stap terug wil je een mooi eindresultaat behalen.

- Locatie: Dorpshuis de Berchplaets aan de Sportstraat 3 te Berghem
- Datum en tijd: 10 oktober 2015 start vanaf 13:30
- Entree niet jeugdleden: € 2,-
 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
12 september 2015: Vakantievondsten en -ervaringen
De kinderen en hun ouders waren weer fanatiek aan het polijsten Vandaag was weer de eerste jeugdactiviteit na de grote vakantie. Omdat veel mensen op vakantie zijn geweest, of soms een dagje uit hadden veel kinderen mooie stenen gevonden. Vandaag hebben veel kinderen stenen laten zien die ze in de vakantie, of al eerder, gevonden hadden. Sommige kinderen hadden ook mooie stenen gekocht, bijvoorbeeld knuffelstenen.

Na het bespreken van de vakantievondsten hebben Wilco en Emma een verhaal verteld over de reis die ze gemaakt hebben in het westelijke deel van Amerika. Hierbij vertelde Wilco veel over de geologie en de geschiedenis van Amerika. Wist je bijvoorbeeld nog dat San Fransisco op de Andreas breuklijn ligt, dat er daarom veel aardbevingen zijn en dat je deze breuk zelfs vanuit de lucht kunt zien? Ook de foto’s van de Grand canyon waren erg mooi. Tijdens hun vakantie zijn Wilco, Nancy en Emma in veel nationale natuur parken geweest, waaronder het Yosemite National Park. Dit pakt staat bekend om zijn erg mooie rotsen en natuur.

Emma vertelde vooral over andere hoogtepunten van de reis. Bijvoorbeeld over bomen van 80 meter hoog, waar je met 9 mensen omheen kunt staan! Het mooiste vond Emma de hotels en casino’s in Las Vegas met achtbanen erin en de rit met een grote Hummer limousine. Het was een erg leuk verhaal van een mooie reis, waarbij Wilco en Emma elkaar goed aanvulden.

Hierna zijn we gaan slijpen en polijsten. Deze keer hebben we mooie stukjes chrysocolla en sodaliet gekregen van Hans Timmers, waarmee de kinderen aan de slag gingen! Je ziet nu al erg goed dat iedereen weet dat het erg belangrijk is om recht te zagen en lang genoeg te slijpen. Uiteindelijk ging iedereen met een mooie steen naar huis!

Hans Cremers

Foto's zijn gemaakt door Nancy van den Broek.

 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
13 juni 2015: Excursie naar Hagen Hohenlimburg
Met een grote groep zijn we naar Hagen-Hohenlimburg gegaan In het rijke verleden van Stichting Geo Oss hebben we vandaag opnieuw een hoogtepunt beleeft. Nog nooit was een opkomst voor een excursie zo groot als de excursie naar de Hohenlimburger Kalkwerke bij Hagen in Duitsland. Met maar liefst 42 personen zou het een geslaagde dag voor jong en oud worden. Stichting Geo Oss is onlangs een samenwerking aangegaan met Minerals Foundation, deze excursie was een mooie aangelegenheid om die samenwerking verder te ontplooien.

Iedereen reed met eigen vervoer naar de Hohenlimburger Kalkwerke om daar rond 10:00 te verzamelen. Bijna iedereen kwam mooi een half uur van te voren aan, waarbij een aantal mensen helaas onderweg geflitst zijn. Nadat we kennis hadden gemaakt met verschillende nieuwe gezichten en de excursieleiding van www.geotouring.de, mochten we met een tiental auto’s deels de groeve in rijden. Dit scheelde iedereen weer een lange klim.

Nadat iedereen zich klaar had gemaakt hebben we eerst een groepsfoto gemaakt met alle excursiedeelnemers. Daarna hebben we het laatste stuk naar boven te voet afgelegd. Boven aangekomen kregen we een korte instructie van de leiding, waarna we naar de eerste plek liepen waar vers materiaal lag.

Op zoek naar mineralen op de verse rotshopen Als eerste konden we in een grote puinhelling van hematietrotsen met veel calcietholtes gaan zoeken. Iedereen had dan ook vrij snel een stuk te pakken. Vooral de kinderen wisten niet wat ze moesten pakken, want er lag voor hun zo veel mooie stukken, dat ze deze nooit allemaal mee naar huis konden nemen.

Rond half 1 zijn we twee plateaus lager gaan zoeken. Hier zaten meer de fossielen. Een aantal leden van Minerals Foundation vonden al vrij snel kleine zwarte autigene kwartskristallen. Tevens werden er leuke fossielen geborgen.

Om 14:00 liepen de meeste mensen naar een plateau hoger om aldaar hun geluk te beproeven. Er werden een aantal grote rotsblokken kleiner gemaakt. Verder zaten er mooie holtes in de wanden, maar hier was het te gevaarlijk om echt te gaan zoeken. Het laatste uurtje hebben Kristian en ik nog een holte ontdekt bij een wand, waar we aan gewerkt hebben. Hier kwamen een paar kleine leuke handstukken uit, maar niet echt om over naar huis te schrijven.

Op zoek naar mineralen op de verse rotshopen Tegen 15:45 was het wel weer welletjes, hebben we onze spullen gepakt en zijn de meeste met zware bepakking terug naar de auto’s gelopen. Gelukkig mocht er een busje helemaal de groeve in rijden, zodat een aantal grote rotsblokken niet mee getild hoefden te worden. Beneden bij de verwerkingscentrale hebben we allemaal afscheid van elkaar genomen en is ieder zijn eigen weg naar huis gegaan. Een aantal leden van Minerals Foundation hebben een restaurantje gepakt in Duitsland en een aantal commissieleden van Stichting Geo Oss zijn nog gaan eten in Gennep. Hierbij werden alweer de plannen gesmeed voor een volgende excursie en dan naar Juchem.

Conclusie is dat het een geweldige dag was, met voor bijna iedereen mooie vondsten, veel geleerd en er zijn weer nieuwe contacten gemaakt.

Gerben Arts

Foto's zijn gemaakt door Kim Janssen, Erwin Bras en Gerben Arts.
 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
16 mei 2015: Excursie naar een grindgroeve (afgelast)
Een veel voorkomend gezicht in een zand en grindgroeve Zoals jullie eerder al hoorden konden wij niet in een grindgroeve terecht. Vandaar dat we zijn uitgeweken naar de Berchplaets voor zagen en slijpen.

Nu blijkt dat wij in de Berchplaets niet terecht kunnen vanwege groot onderhoud. Vandaar dat wij de activiteit van morgen (16 mei) helaas moeten afgelasten.

Wij vinden dit erg jammer en bieden hiervoor onze excuses aan!

We hopen jullie allemaal op 14 juni te zien voor de excursie naar Hagen. Hiervoor krijgen jullie nog een aparte mail. Voor deze excursie is vooraf aanmelden noodzakelijk. Er zijn ook een aantal extra veiligheidsvoorschriften. Dit zal binnenkort allemaal per mail verder toegelicht worden.

De Maas ontspringt in Frankrijk en stroomt daarna nog door België en Nederland. In Nederland is de Maas de zuidelijkste van de grote rivieren en mondt ze in de Nederlandse rivierdelta uit in de Noordzee. Doordat ze voornamelijk door regenwater gevoed wordt kan het waterpeil sterk in hoogte veranderen. Door de miljoenen jaren heen heeft zoewel de Maas als de rijn een steeds wisselend stroomgebied gehad. Hierdoor zijn er onder andere in Limburg veel gebieden waar zand en grind is afgezet. Tegenwoordig zijn deze gebieden zeer interessant om hier grind en zand te winnen.

Vandaag gaan we een zand- en grindgroeves in Noord-limburg bezoeken. Hierbij wordt er aandacht besteedt aan de werking van de groeve, hoe komt het zand en grind hier en gaan we natuurlijk zelf op zoek naar mooie agaten die tussen het grind te vinden zijn. Wat is nu een agaat? En later in het jaar kunnen we de gevonden agaten zelf zagen, slijpen en polijsten.

Onder begeleiding van een ervaren agaten verzamelaar gaan we op zoek naar deze mooie stenen. En hopelijk wordt het niet te mooi weer, want agaten zijn in grindgroeves het beste te vinden als de stenen nat zijn.

Iedere deelnemer aan de excursie wordt geacht het Excursiereglement Geo-Oss (ERGEO) te kennen. Klik hier voor de geldende versie van het ERGEO.

- Locatie vertrek: McDonald's aan de Cereslaan 18 te Heesch
- Datum en tijd: 16 mei 2015, aanvang tijd volgt nog
- Entree niet jeugdleden: € 2,-
 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
4 april 2015: Excursie naar Winterswijk
Een Jeugdlid kan zijn geluk niet op in Winterswijk Op Zaterdag 4 april was het eindelijk zover. Dertien jongens en meisjes van de GEO Jeugd gingen onder begeleiding van hun ouders en 10 ervaren GEO Oss leden naar de Steengroeve Winterswijk.

De ochtend begon helaas triest met veel regen, hagel en natte sneeuw, waarbij de temperatuur niet hoger kwam dan twee graden Celsius. Later in de ochtend brak de zon door en werd het weer lekker aangenaam.

Vanaf 8.30 uur zouden we verzamelen bij de Berghplaets in Berghem of je had de mogelijkheid om op eigen gelegenheid naar Winterswijk af te reizen, zodat we gezamenlijk om 10.00 uur naar binnen konden gaan. Anderhalf uur duurde de reis naar Steengroeve Winterswijk, waarvan de laatste twintig kilometer door het prachtige Achterhoekse platteland. Een mooi landschap met authentieke boerderijen en bonte akkers. We kwamen langzaam in de stemming om er een mooie dag van te maken en te gaan zoeken naar fossielen, edelstenen en mineralen.

Allemaal op een rijtje aan het werk in Winterswijk Rond de klok van 10.00 uur was iedereen gearriveerd en konden we de auto parkeren op een naastgelegen grasveld, alleen bleek de grond nog zeer nat te zijn. De eerste auto kwam direct vast te zitten en werd uit de blubber geduwd door enkele sterke GEO-leden. Na dit spektakel werden alle spullen uitgeladen (kilo’s gereedschap) en niet te vergeten de nieuwe gele hesjes GEO OSS ROCKS aangedaan. Een mooi opvallend geel hesje, waardoor ieder lid van de GEO Oss herkenbaar was. Veiligheid voorop.

In eerste instantie moest iedereen het aanmeldingsformulier ingevuld inleveren bij de ingang van de groeve en werd gecontroleerd of je je ook daadwerkelijk had aangemeld. Gelukkig mocht iedereen naar binnen en na enkele minuten konden we beginnen aan de wandeling naar beneden, de steengroeve in. Daar waren we tenslotte voor gekomen.

Een van de vele gevonden pyrietknollen uit Winterswijk Beneden in de steengroeve werd eerst aan enkele andere mensen gevraagd of ze al wat hadden gevonden. Er waren al wat voetafdrukken gevonden van sauriërs, maar verder nog niets. De vondsten waren ook klein, waardoor we besloten om als groep achteraan in de groeve te gaan zoeken. Eerst zochten we in de midden laag naar fossielen, maar al snel werd de aandacht verlegt naar de bovenste laag van de groeve. Hard werken was het volgens de jongens en meisjes wel, maar hopelijk vinden we mooie fossielen en mineralen.

Verschillende volwassen leden van GEO Oss bekeken de groeve en zochten naar aanwijzingen waar mogelijk pyriet zou kunnen zitten. Gerben en Rob hadden al snel een aanwijzing gevonden dat er mogelijk pyriet te vinden was in het spoor waar de vrachtwagens overheen reden. Als snel werd de eerste bijtel in het gesteente gezet om de lagen gesteente één voor één uit te kappen. Na ongeveer een kwartier werd door Gerben het eerste pyriet bolletje gevonden (ongeveer 20 tot 50 cm onder de grond). Een luid gejuich volgde en een grote groep jeugdleden en volwassen gingen hun geluk beproeven op de vindplaats. Er werd steeds meer en meer pyriet gevonden, zodat iedereen wel met een mooi pyriet bolletje naar huis ging. Om ongeveer drie uur 's middags was iedereen moe, maar voldaan en werd de terugreis naar Oss ingezet.

Onder in de groeve werden ook nog kleine botjes en voetafdrukken van sauriërs gevonden op leisteen, zodat de dag voor alle kinderen die fossielen zochten ook succesvol was.

De excursie naar Winterswijk was voor de jongens en meisjes zeer geslaagd en is zeker voor herhaling vatbaar.

Lotte en Roel Janssen

Foto's zijn gemaakt door Wilco van den Broek, Gerben Arts, Ruben Fastenau en Peter Stokman.
 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
14 maart 2015: Polijsten
Net zoals vorig jaar hebben we jullie weer flink aan het werk zetten. De kleren die vies mogen worden mochten aan, want we gaan weer zagen, slijpen en polijsten. De laatste keer heeft iedereen een stuk seleniet mogen zagen om vervolgens te slijpen en te polijsten.

Polijsten is een intensieve bezigheid Nu hebben we de moeilijkheidsgraad verhoogd en zijn we binnen fossiele koralen gaan zagen om ze vervolgens te slijpen en te polijsten. Daar waar seleniet een zacht mineraal betrof, zijn de koralen al een stuk harder en moesten de kinderen nog meer hun best doen om een mooi gepolijste koraal te maken.

Tevens heeft Harold van der Steen van Stichting Geo Oss een verhaal verteld over fossielen. Tevens hebben we besproken hoe iedereen zich het beste kan voorbereiden op de volgende excursie naar Winterswijk.

Gerben Arts

Foto's zijn gemaakt door Berghem in Beeld.

Foto's zijn gemaakt door Joyce Arts-Beelen.
 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
21 februari 2015: Geo Oss jeugdquiz
Deze avond wordt ook de geoQuiz weer uitgereikt Hoe goed hebben jullie het afgelopen jaar opgelet bij de jeugdactiviteiten, wat weet je over dinosaurussen, fossielen en mineralen?

Vandaag gaan we op een leuke manier een quiz houden waarbij de kennis van de kinderen getest wordt. Spelend in groepjes en tegen elkaar kijken we of je weet welke hardheid bijvoorbeeld amethist heeft of wanneer de dinosaurussen zijn uitgestorven.

Ook voor jullie ouders of begeleiders hebben we een aantal pittige vragen weten te maken. Hebben jullie zitten dromen, kletsen of net zoals de kinderen aandachtig zitten luisteren.

De winnaar gaat met een mooie prijs vandoor, maar natuurlijk gaat er niemand met lege handen naar huis.
 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
10 januari 2015: Naturalis
Een van de topstukken van Naturalis is het skelet van een Mammoet Vandaag zijn we met een mooie groep op pad gegaan naar Naturalis Biodiversity Center te Leiden. Dit is een modern en leuk museum voor jong en oud om te bezoeken. Om 09:00 had iedereen zich verzameld bij de McDonald's te Heesch. Het was behoorlijk onstuimig weer met een flinke rit voor de boeg. Maar gelukkig kwamen we allemaal heelhuids aan in Leiden. Binnen waar we droog en warm arriveerden, stonden er al 2 gidsen ons op te wachten. Nadat iedereen zijn entree had betaald werd de groep in tweeën geplitst.

We kregen van de begeleiders een rondleiding langs de topstukken van Naturalis. Dit zijn onder andere het Camarasaurusskelet, Burgess Shale fossielen, Schedelkapje Javamens, Mammoetskelet, Stamboom, Japanse reuzenkrab, Reuzenpijlinktvis, Victorialelie, Grafiet, Stier Herman, Dodobotten, Plateosaurusl, Mega wereldbol, Stenen bliksemschicht, Amethyst, Stegosaurus en Aai de alpaca.

Een van de topstukken van Naturalis is het skelet van een MammoetNa een goed uur aandachtig te hebben geluisterd naar de verhalen van de gidsen konden we het museum op eigen houtje verkennen. Iedereen splitste zich op, waarbij de kinderen snel naar de doe en ontdek hoeken renden. Hierbij hadden de ouders natuurlijk ook even een rustmomentje of toch niet! Zelf hebben we het museum nog eens rustig verkent en dan zijn we met name wat langer stil blijven staan bij de mineralenhoek, maar natuurlijk ook even bij de fossielen. Ondertussen hebben we ook nog een broodje en drankje gepakt in het te dure restaurant.

Het is een super mooi museum die voor iedereen een bezoekje waard is. Jammer is wel dat bij veel mineralen de vindplaats onbekend is en dat bij de fossielen een zeer grote tijdspanne van tig miljoen jaar is geplaatst. En neem zelf je eten en drinken mee. Verder kunnen we niet wachten tot de T-rex naar Naturalis komt.

Nadat we het museum hadden verlaten hebben een aantal van ons ook nog een bezoekje gebracht aan het strand van Katwijk aan Zee. Even uitwaaien hebben we hier wel heel letterlijk genomen. Uiteindelijk is iedereen op eigen houtje naar huis gereden.

Gerben Arts

Foto's zijn gemaakt door Wilco van den Broek en Gerben Arts.

 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
 
 
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *