Een regelmatige terugkerende excursie op de Geo-Oss kalender is het bezoeken van de Piesberg Groeve vlak in de buurt van Osnabrück in Duitsland. Zo ook de 14e april 2024 toen een groep van 25 enthousiaste Geo-leden in de ochtend naar Piesberg zijn afgereisd voor een leuke zoekdag georganiseerd vanuit de vereniging. Piesberg staat vooral bekend voor vondsten van fossielen met name planten maar ook dieren zoals bijvoorbeeld insecten, krabjes of kreeftjes worden er gevonden. Heel soms kan je er ook mineralen vinden vinden zoals kwarts en het glimmende kwartsiet.

Bij het verzamelpunt aan de weg achter de groeve ontmoette we rond 10.00 onze gids Angelika Leipner die al jarenlang de vaste gids is tijdens deze excursies in de Piesberg Groeve. Angelika is conservator van het natuurhistorisch museum van Osnabrück, deskundige en zelf ook fanatiek zoeker van de fossiele Piesbergflora en –fauna en vertelde tijdens de wandeling naar de groeve over de geschiedenis van deze oude kolenmijn. Ook liet ze ons kort een nieuwe plek in de groeve zien, waar recent bijzondere fossielenvondsten zijn gedaan van fossielen van planten en dieren die normaliter vergaan zouden zijn door de toplaag van zure humus maar nu bewaard zijn gebleven omdat de plek merendeels boven water heeft gestaan. Het is overigens onderzoeksgebied waar niet gezocht mag worden.

We kregen zo van Angelika te horen dat er in de Piesbergmijn sinds het begin van de 16e eeuw tot het midden van de 19e eeuw kolen werden gewonnen in mijngangen onder de grond. Vanwege de vele verstoringen door de uitbreiding van de steeds diepere mijngangen kregen de mijngangen herhaaldelijk te lijden onder het massaal binnendringen van water. Het werd steeds lastiger dit water weg te pompen. Doordat de kompels bang werden voor meer instroom van water, vond er eind 19e eeuw een maand lang een staking plaats. Door een nieuw arbeidsreglement, de staking en de wateroverlast is de mijn uiteindelijk in 1898 gesloten. Na de 2e wereldoorlog ontstond er een tekort aan steenkool, en dit leidde tot een korte opleving van de mijnbouw in Piesberg tussen 1949 en 1951 in de vorm van een open groeve. In de tweede helft van de 19e eeuw, werd er naast de steenkoolwinning ook zandsteen op de Piesberg gewonnen. Eerst werden het zandsteen verwerkt voor bestrating en waterbouwblokken, en later in de 20e eeuw ook tot grind voor wegen en spoor. Het resterende zand werd verder verwerkt in een betoncentrale. Vandaag de dag wordt alleen het zandsteen op de Piesberg nog ontgonnen en tot grind en siersteen verwerkt. Door het delven van deze zandsteen in de groeve worden oude delen van de mijnbouw opnieuw blootgesteld en zijn soms de oude (stut)balken van de ondergrondse mijngangen te zien in de wand. Ook kan men in de groeve goed de drie steenkoollagen zien waar vroeger naar gemijnd werd, duidelijk zien. Deze drie steenkoollagen hebben de namen gekregen Johannisstein, Zweibänke en Dreibänke.

Na deze introductie door Angelika zijn we naar de plek in de groeve gelopen waar de laag waarin fossielenvondsten gedaan konden waren aan de oppervlakte lag en na nog een korte uitleg van Angelika over de mogelijk te vinden planten- en dierenfossielen zijn we met zijn allen gretig aan de slag gegaan met zoeken. Niet heel lastig want vooral de plantenfossielen zoals varens lagen er in overvloed. Soms zo voor het oprapen en soms ook door het de stenen te splijten in dunne plakjes. De kunst was nog wel afdrukken van hele varens te vinden, maar ook dat lijkt de meesten gelukt te zijn. Inmiddels was de bewolking van de ochtend weggetrokken en kwam er een lekkertje zonnetje de rest van de dag. De meest bijzondere vondst van de dag lijkt het fossiel van een kleine degenkrab dat door Bianca en Hans is gevonden.

Iedereen ging aan het einde van de dag met een tas vol fossielen richting uitgang en naar huis. Sommigen hadden zoveel gevonden dat ze moesten kiezen welke fossielen mee te nemen en welke achter te laten. Kortom een leuke leerzame en zonnige excursiedag waarop veel gevonden is. Onderstaand nog een kleine compilatie van vondsten.